Uitleg: alles over energiekostenmeters

Wat is een energiekostenmeter?

Om elektriciteit effectief te kunnen besparen, moet u eerst het verbruik kennen. Als u niet wilt vertrouwen op de informatie in de elektriciteitsfactuur en in feite meer controle wilt hebben over uw elektriciteitsverbruik, heeft u een energiekostenmeter nodig.

Energiekostenmeters registreren de hoeveelheid elektrische energie die een apparaat verbruikt in de bedrijfs- of stand-bymodus. Strikt genomen zijn ze niet exact identiek aan elektriciteitsmeters. Terwijl ampèremeters alleen de elektrische stroom meten, zijn energiekostenmeters vaak uitgerust met de extra functie om de elektriciteitskosten op basis van verbruik te bepalen. Daartoe wordt het individuele elektriciteitstarief ingevoerd in het meettoestel, dat de energiekosten berekent op basis van het verbruik. Energiekostenmeters zijn eigenlijk uitgebreide stroommeetinstrumenten met extra functies. Sommige uitvoeringen kunnen bijvoorbeeld niet alleen het huidige elektriciteitsverbruik meten, maar ook de CO2-uitstoot of temperatuur.

Het gebruik van een energiemeter is zeer eenvoudig. Er hoeft niets te worden geïnstalleerd en er is ook niet veel kennis nodig om het apparaat te laten werken. De energiekostenmeter wordt simpelweg in het stopcontact gestoken, waarna de stekker van het elektrische apparaat in de energiekostenmeter wordt gestoken. De energiekostenmeter zal dan meteen beginnen met het meten van het energieverbruik. De resultaten zullen worden weergegeven op een display. Er zijn ook energiekostenmeters met app verkrijgbaar, zodat u overal direct uw energieverbruik inzichtelijk hebt.

Welke soorten energiekostenmeters zijn er?

Energiekostenmeters zijn verkrijgbaar in verschillende prijsklassen. Hoewel het duurste meettoestel niet altijd het beste is, duidt een hogere prijscategorie vaak op een meer uitgebreide configuratie.

Stroommeters worden meestal tussen het apparaat en het stopcontact aangesloten. Meestal registreren ze het stroomverbruik zowel in de bedieningsmodus als in de standby-modus. Op deze manier kan het totale elektriciteitsverbruik worden bepaald, waaruit vervolgens de energiekosten kunnen worden berekend. Energiekostenmeters voor permanente installatie tussen apparaat en stopcontact zijn ook beschikbaar. Ze zijn ofwel in de verdeelkast ondergebracht om het verbruik van meerdere apparaten of groepen apparaten op te nemen, of geïnstalleerd in de verdeelkast of aansluitdoos.

Slimme meters zijn meer geschikt voor veeleisende toepassingen dan eenvoudige vermogensmeters. Ze hebben een internetverbinding en opties voor gegevensexport, bijvoorbeeld een Bluetooth-interface, om meetwaarden duidelijk vast te leggen en op basis daarvan analyses te kunnen maken. Soms maken dergelijke stroommeters ook kostenvoorspellingen, kunnen ze op verschillende manieren worden geprogrammeerd en zijn ze vaak bestuurbaar via de app. Veel digitale energiekostenmeters zijn compatibel met smart home-systemen zoals "Conrad Connect" of "energynote" en bieden u daarom een ​​hoog gebruiksgemak.

Over welke functies beschikken energiekostenmeters?

Sommige energiekostenmeters hebben veel meer functies dan alleen het meten van het energieverbruik. De meeste energiekostenmeters beschikken over een geheugen waarin het dagverbruik van een bepaalde tijd kan worden opgeslagen. Zo ziet u hoeveel een apparaat verbruikt gedurende een langere tijd. Sommige energiekostenmeters zijn zelfs aan te sluiten op een computer waar de resultaten kunnen worden opgeslagen voor een verdere analyse. 

Een andere handige functie waar sommige energiekostenmeters over beschikken is het uitrekenen van een kostenprognose. Door het stroomtarief in te voeren rekent de energiekostenmeter zelf de stroomkosten uit. Een geïntegreerde batterij in een energiekostenmeter is ook zeer nuttig. Als de stroom uitvalt, zal de energiekostenmeter overschakelen op de batterij. Daardoor zullen er geen resultaten verloren gaan.

Energiebesparing in huis

Een energiekostenmeter is ideaal voor huishoudens die graag willen besparen op het energieverbruik. Door middel van een energiekostenmeter is het zeer eenvoudig om erachter te komen welke apparaten in het huishouden zorgen voor die belachelijk hoge energierekening. Apparaten die veel stroom verbruiken zijn bijvoorbeeld een plasma-TV, een zonnebank, een airconditioning-unit of een ventilatorkachel. En veel mensen weten dit niet, maar de grootste energievreter is een waterbed.

Let er wel op dat de energiekostenmeter ook een laag stroomverbruik kan meten, zodat apparaten die in stand-by modus staan ook gemeten kunnen worden. De kosten van apparaten die in de stand-by modus staan worden namelijk nog wel eens onderschat en kunnen hoger oplopen dan verwacht.

Waar moet u op letten als u een energiekostenmeter koopt?

Elke stroommeter moet in staat zijn om de spanning die op het apparaat wordt toegepast, de tijd of duur van de meting, het energieverbruik en idealiter de bijbehorende kosten, weer te geven. Meetbereik en nauwkeurigheid moeten worden afgestemd op de betreffende toepassing. Om een ​​laag verbruik te kunnen meten, zoals in de standby-modus, moet een energiekostenmeter vermogen kunnen meten vanaf 0,5 watt (beter nog 0,1 watt). De meetnauwkeurigheid mag niet meer dan 5% naar boven of beneden afwijken. We raden energiekostenmeters aan die naast het actieve vermogen rekening houden met het blindvermogen. Actief vermogen is het daadwerkelijke energieverbruik van een apparaat waarvoor u moet betalen. Reactief vermogen is nodig om het actieve vermogen over te dragen door het bijvoorbeeld te gebruiken om magnetische velden op te bouwen in transformatoren. Het wordt niet gebruikt door het apparaat, gaat terug naar de energieleverancier en kost dus niets.

Gebruiksgemak is ook belangrijk bij de keuze van een geschikte elektriciteitsmeter. Het is belangrijk om een ​​goed leesbaar, ideaal verlicht display te hebben, dat de mogelijkheid van een grafische weergave kan bieden. Voor langetermijnmetingen worden dataloggerfuncties voor permanente opslag van meetwaarden en interfaces voor gegevensexport aanbevolen. Afhankelijk van de toepassing kunnen ook andere meetfuncties die verder gaan dan het opnemen van energieverbruik nuttig zijn. Sommige stroommeters is uitgerust met een kinderslot of een alarmfunctie die een signaaltoon genereert wanneer een vooraf gedefinieerde stroomverbruiklimiet wordt overschreden.

Ook is het belangrijk om ervoor te zorgen dat u een energiestroommeter gebruikt die geschikt is voor het betreffende land van gebruik. Dit komt doordat er verschillende landspecifieke stopcontacttypen zijn waarmee niet elke elektriciteitsmeter compatibel is. Om ervoor te zorgen dat het meetinstrument zelf geen stroomverslinder wordt, moet bij de aankoop rekening worden gehouden met het eigen energieverbruik, vooral als het wordt gebruikt voor permanente metingen.

Hoe meet u het totale stroomverbruik?

Heeft u een behoorlijk oude meterkast die al een tijdje meegaat? Neem dan ’s ochtends en ’s avonds eens een kijkje in uw meterkast en reken het verschil uit. Doe dit een hele week en u weet hoeveel u op welke dag in de week verbruikt. Uiteraard verschilt dit per week, maar als u dit elk jaargetijde een keer doet heeft u wel een globaal inzicht.

Kan dit niet makkelijker horen we u vragen? Tuurlijk wel! Met een moderne meter- of groepenkast is uw verbruik beter inzichtelijk, zeker als u daarbij de beschikking hebt over een app van uw energieleverancier. Met zo’n app heeft u altijd en overal inzicht in uw
energieverbruik.

Wat is sluipverbruik?

Bent u bekend met de term sluipverbruik? Zelfs als u in bed ligt, alle lampen en apparaten in huis uit hebt gedaan, verbruikt u stroom. Veel apparaten in huis verbruiken namelijk stroom als ze uitstaan. Dit noemen we sluipverbruik. Dit zijn met name apparaten die altijd paraat moeten staan of een accu hebben, zoals een deurbel, een huistelefoon of een kruimeldief.

Wat kunt u doen om dit sluipverbruik tegen te gaan? U kunt de apparaten loskoppelen van het lichtnet, maar wat een gedoe elke avond. U kunt ook kiezen voor een standby-killer die apparaten automatisch uitschakelt.

Wat is een kWh-meter

Een kWh-meter wordt ook wel een kilowattuurmeter, of in het geval van een zogenaamde Ferraris-meter, een wisselstroommeter genoemd. Deze meet het elektriciteitsverbruik van een huishouden of bedrijf en is vaak in de meterkast te vinden. Bovendien is de meter onderdeel van de elektrische installatie in het bedrijf of huishouden.

De ouderwetse analoge meter of Ferrarismeter,  die nog bij veel huishoudens in gebruik is kan alleen wisselstroom meten en wordt daarom ook wel wisselstroommeter genoemd. De meter meet de spanning, de stroom en daarbij ook een fase en een combinatie daarvan wordt als verbruik in Kilowatt (1000 Watt) vastgesteld, over de periode van een uur. Er bestaan 1-fase en 3-fase kWh-meters, waarbij de 3-fase meters ook geschikt zijn voor krachtstroom.

Sommige kWh-meters kunnen een dubbeltarief meten waarbij twee verschillende tarieven (bijvoorbeeld dagtarief en nachttarief) op twee verschillende ingangen worden gekoppeld. De meter schakelt automatisch tussen deze tarieven.  Ook kunnen de meeste kWh-meters terugtellen als er stroom wordt geleverd vanuit zonnepanelen.

Bij een analoge teller wordt voor het terugtellen hetzelfde tarief gerekend als wanneer stroom wordt verbruikt. Bij een digitale meter kunnen deze tarieven vaak apart ingesteld worden.

Steeds vaker worden de traditionele meters tegenwoordig vervangen door slimme meters, wat simpelweg betekent dat de meter op afstand bediend en uitgelezen kan worden. In de meeste gevallen leveren de netbeheerders eigen slimme meters, maar er zijn ook onafhankelijke systemen beschikbaar. Voordeel van dit systeem is dat de gebruiker meer inzicht krijgt in het stroomverbruik. 

Tip: Uw stroomtarief instellen

Veel van de huidige meetinstrumenten die bij ons verkrijgbaar zijn, bieden de functie "Elektriciteitstarief instellen", bijvoorbeeld meetinstrumenten van de merken Voltcraft, GEO en Brennenstuhl. Om uw eigen tarief op het apparaat te programmeren, moet u eerst de kosten voor één kWh weten. Dit staat op de maandelijkse afrekening van uw elektriciteitsleverancier. Als u het precies wilt meten, kunt u onderscheid maken tussen dag- en nachtstroomtarieven en twee tarieven invoeren voor sommige elektriciteitsverbruikmeters.

Meest gestelde vragen over Energiekostenmeters

Wanneer is het raadzaam om een energiekostenmeter te gebruiken?

In principe is het voor consumenten altijd raadzaam om het energieverbruik regelmatig te controleren. Een meting is echter vooral aan te raden als de elektriciteitsfactuur plotseling stijgt, zonder dat dit wordt verklaard door een verandering in gebruiksgedrag.

Welke apparaten moeten worden gecontroleerd met een energiekostenmeter?
Voor apparaten die permanent of in ieder geval regelmatig worden gebruikt, wordt een permanente meting van het stroomverbruik aanbevolen. Deze omvatten computers, televisies, wasmachines, drogers en vaatwassers. Koelkasten gebruiken vaak meer energie dan u zou denken. Dit komt omdat ze meestal vaak worden geopend en gesloten en meerdere keren worden in- en uitgeschakeld. Bij elektrische apparaten zoals naaimachines die slechts af en toe of voor korte tijd worden gebruikt, is een permanente meting niet de moeite waard.

Wat kan ik doen om elektriciteit te besparen?

Het is consumenten vaak niet duidelijk wat een groot deel van de elektriciteitskosten op de rekening van de elektriciteitsleverancier is. Volledig opgeladen batterijen trekken bijvoorbeeld ook stroom wanneer er geen apparaat is aangesloten. Zelfs kleine trucjes in het dagelijks leven kunnen helpen om elektriciteitskosten te besparen. Zo is het raadzaam om de standby-modus zo veel mogelijk te vermijden en de apparaten die op de voeding zijn aangesloten volledig uit te schakelen, ook als het verbruik in de standby-modus op het eerste gezicht laag lijkt. Oude elektrische apparaten verbruiken vaak meer elektriciteit dan moderne ontwerpen. Een uitwisseling is op lange termijn vaak de moeite waard. Om kosten te besparen kan het raadzaam zijn om van elektriciteitsleverancier te veranderen als er goedkopere alternatieven beschikbaar zijn.

Meer energiebesparingtips vindt u in het artikel "Tips & trucs om snel en eenvoudig energie te besparen"